مدیران سازمانها در راستای بهبود عملکرد موسسه، به دنبال راهحلهایی هستند تا ارزیابی عملکرد سازمان و فرآیندهای مربوطه را به درستی اندازهگیری کنند. که همین باعث ایجاد کارت امتیازی متوازن میشود، که در جهت ارزیابی عملکرد اهداف بلندمدت و کوتاه مدت سازمانها گام برمیدارد.
تعریف کارت امتیازی متوازن
تعاریف بسیاری برای کارت امتیازیمتوازن (Balanced Scorecard) وجود دارد، اما تعریف کارتامتیازی متوازن شامل چندین نکتهی اصلی و مهم میباشد که باید به آنها دقت شود. تعریف کارت امتیازی متوازن میگوید که این کارت، به عنوان ابزار مدیریتی در جهت اجرای استراتژیهای سازمانها پیادهسازی میشود. این کارت با نمایش گذاشتن سطوح عملکرد سازمان، مدیران را در بهبود و اصلاح عملکرد موسسات، کمک میرساند.
کارت امتیازی متوازن، بستری را در سازمانها فراهم نموده است تا مدیران با قوانین علت و معلولی مسلط بر دنیای کسب و کار آشنا شوند و در این مسیر بتوانند برنامههای عملیاتی را برای اجراسازی این کار تهیه و آماده نمایند.
کاربرد کارت امتیازی متوازن (Balanced Scorecard)
سازمانها به منظور بهبود عملکرد خویش باید ابزاری برای مدیریت استراتژیک و ارزشسازی برنامهها استفاده نمایند که در همین مسیر، کارت امتیازیمتوازن شرایطی را مهیا مینماید که سازمانها برای پیشرفت و ارزیابی عملکرد خویش، قدمی بردارند.
اولین کاربرد کارتامتیازی متوازن، در مدیریت استراتژیک میباشد که میتواند انتظارات مشتریان، آگاهی مدیران از نقاط ضعف و قوت سازمان و بهبود شاخصهای کلیدی را افزایش دهد.
دومین کاربرد Balanced Scorecard در تعیین شاخصهای سنجش عملکرد جهت اصلاح فرآیندها و عملیات سازمان است که در این صورت مدیران میتوانند با استفاده از کارت امتیازی متوازن، سمت هدفهایشان گام بردارند.
اهداف کارت امتیازی متوازن
اهداف کارت امتیازی متوازن به مدیران در تحقق اهداف راهبردی بلندمدت و ارتباط آن، به اهداف راهبردی کوتاه مدت سازمان کمک و یاری میرساند. اهداف کارت امتیازیمتوازن، دارای چند دسته است که در زیر به آنها اشاره نمودهایم:
مزایای به کارگیری روش کارت امتیازی متوازن
Balanced Scorecard علاوه بر توجه به برنامههای مالی سازمان، دید وسیع و عمیقی به تمام ابعاد سازمان دارد و به همین خاطر نتایج بررسیها را به صورت دقیق و منسجم به مدیران و مسئولان سازمان، ابلاغ میکند.
به کارگیری کارتامتیازی متوازن، دارای مزایایی میباشد که در همین بخش به چند مورد از آنها اشاره شده است. از جمله این مزایا عبارتند از:
بهبود اثربخشی مدیریت
یکپارچگی سازمان
قدم در مسیر برنامههای عملیاتی مانند کیفیت، طراحی فرآیند و…
بهینه سازی پیامدها
نمایش سطوح وضعیت سازمان از گذشته تا کنون
انسجام و یکپارچگی اهداف سازمان
پیشرفت و ترقی امور سازمان
ارتقا و افزایش بهرهوری
تهیه گزارش جامع از عناصر سازمان
انعطاف پذیری
سازگاری سازمان
تمرکز بر معیارهای محدود
دسترسی به اطلاعات گذشته سازمان، جهت پیشبینی آینده
متعادل سازی سازمان
انواع مختلف کارت امتیازی متوازن
کارت امتیازیمتوازن (Balanced Scorecard)، دارای انواع مختلفی میباشد که هر کدام به عنوان روشی سیستم مدیریتی و اندازهگیری در سازمانها مورد استفاده قرار میگیرد. انواع مختلف کارتامتیازیمتوازن عبارتند از:
کارت امتیازیمتوازن نسل اول
کارتامتیازی متوازن نسل دوم
کارت امتیازیمتوازن نسل سوم
نتیجه گیری
سازمانها برای مدیریت استراتژیک خویش و بهبود، اصلاح و توسعه ارزیابی عملکرد سازمان و از همه مهمتر ارتباط میان اهداف راهبردی بلندمدت و اهداف راهبردی کوتاه مدت، نیازمند راهحل و روشی بودند تا بتوانند علاوه بر ابعاد مالی سازمان، ابعاد غیرمالی را نیز مورد بررسی و ارزیابی قرار دهند. در نتیجه همین بررسیها کاپلان و نورتن، روش کارت امتیازی متوازن را ایجاد کردند.
منبع: