یکی از اصول حسابداری تعهدی، اصل تطابق هزینه با درآمد می‌باشد که به صورت خلاصه به آن اصل تطابق نیز می‌گویند. براساس اصل مذکور بدون در نظر گرفتن زمان پرداخت، هزینه‌ها می‌بایست در دوره وقوع آن‌ها ثبت شوند.
اصول حسابداری
قواعد و راهنمایی‌های حاکم بر اندازه گیری، ثبت، طبقه بندی و گزارش نتایج رویداد‌های مالی یک واحد اقتصادی را اصول حسابداری می‌گویند. نحوه اندازه گیری، تعیین سود و چگونگی وضعیت مالی یک موسسه را اصول حسابداری تعیین و مشخص می‌کند.
اصول پذیرفته شده حسابداری شامل اصل بهای تمام شده، اصل تحقق درآمد، اصل تطابق و اصل افشای کامل می‌باشد.
اصل تطابق در حسابداری
اصل تطابق در حسابداری چیست؟ این اصل یکی از اصول حسابداری تعهدی می‌باشد. مغایر با حسابداری نقدی که در آن هزینه در زمان پرداخت ثبت می‌شود، براساس اصل تطابق هزینه با درآمد می‌بایست هزینه‌ها بدون در نظر گرفتن زمان پرداخت در دوره‌ای که به وقوع پیوسته، ثبت گردد.
براساس اصل تطابق هزینه‌های یک دوره از درآمدهای همان دوره کسر می‌گردد و در نتیجه محاسبه سود یک دوره مالی به صورت منطقی‌تر صورت می‌گیرد. به عنوان مثال پیش پرداخت اجاره، تحت عنوان دارایی ثبت می گردد و سپس در زمان تحقق هزینه (سپری شدن زمان اجاره) به حساب هزینه منظور می‌شود.
اصل تطابق هزینه با درآمد
اصل تطابق هزینه‌با درآمد یکی از اصول مهم حسابداری تعهدی بوده که براساس اصل مذکور بدون در نظر گرفتن زمان پرداخت، هزینه‌ها می‌بایست در دوره وقوع، ثبت گردند.
باتوجه به اینکه سود یا زیان یک رویداد مالی می‌بایست در همان دوره وقوع مشخص شود، با استفاده از اصل تطابق هزینه با درآمد بایستی درآمدها و هزینه‌های مرتبط با یک رویداد مالی به‌صورت همزمان شناسایی گردند.
مزایای اصل تطابق هزینه با درآمد
به صورت کلی فواید اصل تطابق هزینه با درآمد به شرح زیر می‌باشد:
واقعی و قابل اتکا
نشان دهنده ارزش متعارف دارایی در تاریخ تحصیل
قابلیت رسیدگی و ردیابی
استفاده از اصل تطابق هزینه با درآمد
طبق اصل تطابق هزینه با درآمد، هزینه‌های انجام شده جهت ایجاد درآمد، می‌بایست به حساب دوره‌ای که درآمد در آن حاصل شده منظور شود.
به عبارتی دیگر سود هر دوره تفاوت بین درآمدهای حاصل شده و هزینه‌های تحمیل شده برای کسب درآمد همان دوره می‌باشد.
استفاده از اصل تطابق هزینه با درآمد منجر می‌شود که درآمدها در دوره‌ای که تحقق می‌یابند شناسایی گردند و همچنین هزینه‌های متحمل شده برای تحصیل آن درآمدها نیز در همان دوره شناسایی شود.
اصل تطابق هزینه با درآمد در اندازه گیری سود
اصل تطابق هزینه با درآمد بر فرآیند اندازه‌گیری سود تمرکز دارد. مفهوم فرآیند اندازه‌گیری سود این است که بعد از اندازه‌گیری درآمد دوره، هزینه‌های انجام شده به منظور تحصیل درآمد نیز بایستی جهت همان دوره تعیین و با درآمد مربوطه مقابله گردد. در واقع برای اینکه سود خالص دوره مورد نظر مشخص شود. بنابراین، شناخت هزینه متعاقب شناخت درآمد می‌باشد.
مثال تطابق هزینه با درآمد
اگر فروش دوره جاری 3 میلیون ریال و پیش‌پرداخت بابت خرید کالا در سال آینده معادل 600 هزار ریال و بهای تمام شده کالای فروش رفته 1،400،000 ریال باشد، باید هزینه‌هایی که منجر به درآمد شده‌اند.
یعنی مبلغ 1،400،000 ریال (بهای تمام شده کالای فروش رفته) از درآمد دوره به مبلغ 3 میلیون ریال (مبلغ فروش) کسر شود.
اما مبالغی که بابت خرید کالا در سال‌های آتی پرداخت شده است (مبلغ 600 هزار ریال) باید از درآمد همان دوره (سال آتی) کم شود. زیرا پیش پرداخت یاد شده هیچ ارتباطی با درآمد دوره جاری ندارد.
نتیجه‌گیری
منطق اصل تطابق هزینه با درآمد این است که اگر یک واحد اقتصادی در بلند مدت از اصل مذکور پیروی نماید، مخاطره کمتر و هزینه مالی پایین‌تری در بر خواهد داشت.
منبع: