اطلاعات مالی و اطلاعات حسابداری دارای خصوصیات کیفی‌ای هستند که استفاده کنندگان برون سازمانی و گزارشگران مالی باید از آن آگاه باشند؛ امروزه تمامی سازمان‌ها، موسسات عالی رتبه و شرکت‌هایی که سهامداران برون سازمانی دارند، برای اتخاذ تصمیمات مالی و منفعت شرکت نیازمند ارائه‌ی صورت‌های مالی هستند که تهیه‌ی دقیق آن به خصوصیات کیفی اطلاعات مالی مربوط است.
مفاهیم نظری گزارشگری مالی
فرآیند حسابداری مالی دارای یک محصول نهایی است که اطلاعات مالی را در اختیار استفاده‌کنندگان درون سازمانی و برون سازمانی می‌گذارد که هدف حسابدار از ارائه گزاش‌های مالی، دستیابی به استانداردهای موجود حسابداری است و نحوه عمل شرکت را در حین تهیه آن مورد بررسی قرار می‌دهد.
بخش اصلی گزارش‌های مالی، صورت‌های مالی است که مقاله این هدف را برعهده دارد.
صورت‌های مالی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت گردش جریان وجود نقد و… است، که به منظور مقاصد عمومی و به صورت سالانه تهیه و ارائه می‌شود.
عناصر صورت‌های مالی
هر صورت مالی دارای عناصری است که در حسابداری با عنوان عناصر صورت مالی شناخته شده‌اند. طبق اعلام استانداردهای حسابداری، عناصر صورت‌های مالی عبارتند از:
دارایی‌ها
بدهی‌ها
حقوق صاحبان سهام
درآمدها
هزینه‌ها
سود و زیان
توزیع به مالکان و سرمایه گذاری توسط مالکان
و غیره
خصوصیات کیفی اطلاعات مالی
خصوصیات کیفی اطلاعات مالی به دو دسته تقسیم می‌شود. که هر کدام شامل موارد جزئی تر هستند.
ویژگی های مرتبط با اطلاعات مالی
- ارزش تاییدکنندگی و پیش بینی کنندگی
- انتخاب خاصه
- قابل اتکا بودن
خصوصیات مرتبط با ارائه اطلاعات مالی
- قابل مقایسه بودن
- ثبات رویه
- افشا مناسب
- قابل فهم بودن
بررسی ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری
در این بخش از مقاله به بررسی دو دسته از ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
خصوصیات کیفی مرتبط با محتوای اطلاعات
قابل اتکا بودن: به اطلاعاتی می‌توانیم این خصوصیت را نسبت دهیم که ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
کامل بودن
احتیاط
بی‌طرفی
بیان صادقانه
رجحان محتوا بر شکل
مربوط بودن: به اطلاعاتی گفته می‌شود که در تصمیم گیری سهامداران برون سازمانی نسبت به رویدادهای سازمان تاثیر می‌گذارد.
خصوصیات کیفی مرتبط با ارائه‌ی اطلاعات
قابل فهم بودن: اطلاعات صورت مالی باید قابل فهم باشد. قابل فهم بودن اطلاعات یعنی اقلام به صورت درست ادغام و طبقه بندی شوند و توان استفاده کنندگان از صورت مالی در آگاهی باید در حد و اندازه معقولی نسبت به فعالیت‌های تجاری و حسابداری باشد.
قابل مقایسه بودن: صورت مالی یک شرکت باید با صورت مالی سال‌های قبل و واحدهای مشابه قابل مقایسه باشد و برای تحقق این امر رعایت ثبات رویه در روش‌های حسابداری و افشای مناسب رویه و ارقام مقایسه موردنیاز است.
چگونه باید خصوصیات کیفی اطلاعات مالی را تعیین کرد؟
اطلاعات حسابداری مالی به منظور پاسخگویی به سوالات مالی مدیران نسبت به اطلاعات مالی کاربران می‌باشد و این اطلاعات باید دارای ویژگی‌هایی باشد که موجب گردد اطلاعات منعکس در صورت های مالی به منظور ارزیابی وضعیت مالی، عملکرد مالی، انعطاف پذیری مالی سازمان و شرکت مورد نظر بررسی گردد و سودمند واقع شود.
محدودیت‌های حاکم بر خصوصیات کیفی اطلاعات مالی
نقطه مقابل موارد مفیدسازی خصوصیات کیفی، عوامل محدودکننده خصوصیات کیفی اطلاعات حسابداری است. عوامل محدودکننده خصوصیات کیفی شامل:
- موازنه بین خصوصیات کیفی اطلاعات حسابداری
- به موقع بودن
- منفعت و هزینه
نتیجه گیری
فرآیند حسابداری مالی دارای یک محصول نهایی است که اطلاعات مالی را در اختیار استفاده کنندگان درون سازمانی و برون سازمانی می‌گذارد. همچنین گزارشگری مالی همان محصول نهایی حسابداری مالی است که هدف از تهیه و ارائه آن دستیابی به استانداردهای موجود حسابداری و نحوه عمل شرکت را مورد بررسی قرار می‌دهد. در واقع بخش اصلی گزارش‌های مالی، صورت‌های مالی است که تحقق این هدف را برعهده دارد.
منابع: