یکی از موضوعات مهم در حسابداری صنعتی، محاسبه بهای تمام شده می باشد. از آنجایی که حساب سربار ساخت و سربار در حسابداری صنعتی یکی از اجزاء اصلی بهای تمام شده می باشد، لذا برای محاسبه بهای تمام شده محصولات، باید هزینه سربار نیز مثل سایر هزینه ها به درستی شناسایی و محاسبه گردد.
تعریف هزینه سربار
یکی از اجزاء بهای تمام شده در حسابداری صنعتی، سربار می باشد. سربار در حسابداری صنعتی به هزینه‌هایی گفته می‌شود که نمی‌توان مستقیماً به محصول خاصی اختصاص داد، یا هزینه‌هایی که در ساخت محصول استفاده می‌شوند، ولی دارای ارزش کمی هستند، که اگر به محصول خاص تخصیص داده شوند برای ما مقرون به صرفه نیست. مانند هزینه سوخت و روشنایی که جزء هزینه های سربار می باشند.
تقسیم بندی انواع هزینه سربار در حسابداری صنعتی
برای تحلیل سربار در حسابداری صنعتی، ابتدا با انواع هزینه های سربار آشنا می شویم. تقسیم بندی سربار در حسابداری صنعتی، برای رسیدن به اهداف خاص به روش های مختلفی انجام می شود. دو نوع از متداول ترین نوع طبقه بندی سربار در حسابداری صنعتی عبارتند از:
سربار مستقیم و سربار غیر مستقیم
سربار ثابت و متغیر و نیمه متغیر
گروه های هزینه سربار در حسابداری صنعتی
هزینه های سربار در حسابداری صنعتی در سه گروه طبقه بندی می شوند که عبارتند از:
سربار ساخت
سربار اداری و تشکیلاتی
سربار توزیع و فروش
سربار واقعی در حسابداری صنعتی
سربار واقعی در حسابداری صنعتی و تولید، آن بخش از هزینه‌های سربار هستند، که در طول دوره مالی به طور واقعی انجام شده اند و مبلغ این هزینه‌ها پرداخت شده و یا تعهد پرداخت آنها داده شده است. برخی از هزینه‌های سربار واقعی نیز در پایان سال با انجام اصلاح حساب‌ها شناسایی می‌شوند.
سربار پیش بینی شده در حسابداری صنعتی
آن بخش از سربار در حسابداری صنعتی که قبل از دوره مالی با توجه به تجربیات و پیش بینی قیمت آینده برآورد می‌شود، سربار پیش‌بینی شده در حسابداری صنعتی می باشد.
ارتباط هزینه سربار با مراکز هزینه در حسابداری صنعتی
در یک واحد تولیدی بخش هایی هستند که در آنجا هزینه‌های لازم برای تولید محصول انجام می‌شود. این بخش‌ها، مرکز هزینه یا همان دوایر می باشند. هرچه مرکز هزینه‌ها در واحدهای تولیدی بیشتر باشد بهتر می‌توان هزینه‌های سربار را کنترل کرد. مراکز هزینه در واحدهای تولیدی به ۲ بخش زیر تقسیم می‌شوند:
مراکز یا دوایر تولیدی
مراکز یا دوایر پشتیبانی (خدماتی)
تسهیم هزینه های سربار در حسابداری صنعتی
هزینه های غیرمستقیم که در کارخانه به وجود می‌آیند، ممکن است مربوط به یک دایره مشخص باشند و یا به تمام دوایر تولیدی ارتباط داشته باشند. در واحدهای تولیدی، بعد از مشخص شدن هزینه سربار، باید این هزینه بین مراکز هزینه تسهیم شود. در تسهیم هزینه باید سهم هر یک از دوایر تولیدی و پشتیبانی در ایجاد هزینه مشخص شود. تسهیم سربار در حسابداری صنعتی شامل دو مرحله می باشد:
تسهیم اولیه
تسهیم ثانویه
برآورد هزینه سربار در حسابداری صنعتی
سربار در حسابداری صنعتی شامل هزینه هایی می باشد، که به طور مستقیم در تولید محصول دخالت ندارند. برخی از هزینه های سربار در پایان سال شناسایی می‌شوند به همین دلیل و به برخی دلایل دیگر، تعیین مبلغ دقیق سربار، به آسانی امکان پذیر نیست. لذا برای تعیین بهای تمام شده محصولات، قبل از دوره مالی هزینه سربار برآورد می شود.
بعد از این که سربار در حسابداری صنعتی پیش‌بینی گردید، این مبلغ پیش‌بینی شده تا پایان دوره مالی شناسایی شده و مبنای محاسبه بهای تمام شده محصولات قرار می‌گیرد، که به آن نرخ جذب سربار گفته می‌شود.
نتیجه گیری
برای محاسبه بهای تمام شده محصولات در حسابداری صنعتی، علاوه بر مواد و دستمزد مستقیم هزینه های سربار نیز باید محاسبه شوند. با اینکه هزینه سربار در حسابداری صنعتی به طور مستقیم در ساخت محصول دخالت ندارند، ولی برای محاسبه بهای تمام شده و در نتیجه برای محاسبه سود موسسه بسیار مهم می باشند.
منابع:
مطلب بسیار مهمی رو اشاره کردید