ترازنامه چیست؟ شاید بتوان گفت که ترازنامه و تهیه آن یکی از اصلی ترین نتایج فعالیت حسابداران می‌باشد. پس از ثبت دفاتر روزنامه و کل و محاسبه رویدادها، نیاز به تهیه گزارش صورت های مالی می‌باشد. ترازنامه شامل گزارش کلی یک دوره مالی شرکت است که مورد توجه تمامی فعالان اقتصادی قرار می گیرد.
تعریف ترازنامه چیست؟
ترازنامه چیست ؟ احتمالا این پرسشی می‌باشد که وقتی برای بار اول کلمه ترازنامه را شنیدید در ذهن شما به وجود آمده است، در پاسخ به پرسش ترازنامه چیست ؟ باید گفت که ترازنامه را می توان گزارشی لحظه ای از وضعیت مالی شرکت دانست. ترازنامه یک صورت مالی می‌باشد، که میزان دارایی‌های یک شرکت یا بنگاه اقتصادی را نشان می دهد.
بیلان چیست؟
ترازنامه در حسابداری با نام‌های دیگری چون بیلان کاری ، صورت وضعیت مالی و به انگلیسی (Balance Sheet) نیز شناخته می‌شود. در صورتی که هر یک از این عبارات را بشنوید منظور همان ترازنامه، رکن اساسی حسابداری می‌باشد.
انواع ترازنامه چیست
همانطور که پیش تر توضیح داده شد شکل ترازنامه دارای دو مدل می تواند باشد.
شکل حساب و شکل گزارشی (یا سرمایه در گردش) انواع ترازنامه را تشکیل می دهند.
در هر دو انواع ترازنامه نام حساب ها آورده شده و ماهیت و مانده حسابها یکسان است. تفاوت اصلی آنها در نحوه قرارگیری حسابها می‌باشد.
ترازنامه از چه اقلامی تشکیل شده است؟
اقلام ترازنامه از نوع حساب یا گزارشی که باشد دارای سه نوع اصلی است. دارایی ها، بدهی ها و سرمایه، تشکیل دهنده اقلام ترازنامه هستند. در شکل حساب ترازنامه این سه قلم در دو ستون تقسیم و محاسبه می گردند.
نحوه ثبت استهلاک انباشته در ترازنامه
استهلاک انباشته هزینه ای است که فقط شامل دارایی‌های غیر جاری (ثابت) می گردد. دارایی‌هایی که عمر طولانی (بیش از یک سال ) دارند در طی زمان دچار استهلاک شده و از ارزش ذاتی آنها کاسته می‌شود. استهلاک نوعی هزینه بوده که در طی زمان ایجاد می شود.
در نحوه ثبت استهلاک انباشته در ترازنامه، عمر مفید دارایی و ارزش اولیه آن موثر می‌باشد. به مثال زیر دقت نمایید:
عمر یک خودرو ده سال در نظر گرفته می‌شود.
قیمت خودروی خریداری شده 200 میلیون تومان می‌باشد.
با تقسیم قیمت خوردو بر عمر مفید آن متوجه می شویم که هرساله قیمت 20 میلیون تومان از ارزش خودرو کاسته می‌شود. به عنوان مثال پس از 4 سال استفاده از خودرو، ارزش آن معادل 120 میلیون تومان خواهد بود.
بزرگترین مشکل ترازنامه چیست؟
بزرگترین مشکل ترازنامه شاید این باشد که تغییر ارزش پول در اعداد آن تاثیر نمی گذارد. به عبارت دیگر آیتم ها، با ارزش دفتری خود ثبت می شوند و تورم بر آنها اثر نمی گذارد. این مشکل، مخصوصا در دارایی‌های ثابت (غیرجاری) دیده می شود. به طور مثال ارزش یک ملک در سال خرید آن 100 میلیون تومان بوده و بعد از گذر 5 سال ممکن است چند برابر گردد. اما ارزش دفتری آن در ترازنامه همچنین قیمت خرید بوده و هزینه استهلاک انباشه نیز در ترازنامه بر آن اعمال گردیده است.
نتیجه گیری
در این مقاله به طور خلاصه متوجه شدیم که: ترازنامه یا بیلان مالی، یک گزارش مالی است که نشان دهنده وضعیت مالی شرکت در یک دوره مالی عموما یک ساله می‌باشد. ترازنامه به دو شکل حسابی و گزارشی بوده که نوع حسابی آن کاربرد بیشتری دارد. اقلام موجود در ترازنامه، یعنی دارایی، بدهی و حقوق‌صاحبان سهام، تشکیل دهنده معادله حسابداری هستند.
منابع: