وام مضاربه ای قرارداد بانک با شخص حقیقی یا حقوقی برای فعالیت تجاری و بازرگانی است. وام مضاربه ای به بازرگانان داخلی و خارجی برای رونق تجارت داده می‌شود. به عنوان یک تاجر باید بدانید که وام مضاربه ای را چطور دریافت کنید و مدارک لازم برای اخذ وام مضاربه ای را بدانید.
تعریف وام مضاربه ای
تعریف وام مضاربه ای در مفهوم بانکی، سرمایه نقدی است که از طرف بانک به‌عنوان تسهیلات مضاربه در اختیار عامل که می‌تواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد قرار می‌گیرد. این سرمایه یا به‌صورت یک‌جا یا تدریجی و برحسب نیاز در اختیار شخص استفاده‌کننده از تسهیلات مضاربه قرار گیرد.
نحوه ثبت حسابداری وام مضاربه ای
نحوه ثبت سند حسابداری وام مضاربه ای پس از محاسبه مبلغ مضاربه بر مبنای دریافت وام مضاربه و تسویه وام خواهد بود. بر این اساس در هنگام دریافت وام مضاربه ای باتوجه‌به مبلغ دریافتی و بهره وام موارد زیر باید در سند ذکر شود:
مبلغ دریافت شده
بانک بدهکار
تسهیلات پرداختنی بستانکار
میزان سود تسهیلات
پیش‌پرداخت بهره بدهکار
بهره تسهیلات پرداختنی بستانکار
هنگام تسویه وام مضاربه، موارد زیر در سند حسابداری ذکر می‌شود:
مبلغی که به بانک پرداخت می‌شود.
تسهیلات پرداختنی بدهکار
بهره تسهیلات پرداختنی بدهکار
بانک بستانکار
هزینه بهره تسهیلات بدهکار
پیش‌پرداخت بهره بستانکار
شرایط دریافت وام مضاربه ای
در این بخش شرایط و مراحل دریافت وام مضاربه ای را شرح می‌دهیم.
برگه درخواست مشتری برای وام مضاربه ای در دو نسخه با امضا و همراه با مدارک باید به بانک تحویل داده شود.
پس از اطمینان از تکمیل سؤالات پرسیده شده در برگه درخواست متقاضی، اداره اطلاعات اعتباری و مأمورین اداره شعب بانک مسئول کسب اطلاعات در خصوص متقاضی هستند.
بررسی تقاضای مشتری بعد از کسب اطلاعات و جمع‌آوری مدارک، بر اساس موضوع مضاربه ازنظر قیمت خریدوفروش، رسمی یا متعارف بودن قیمت کالای مورد معامله و حصول اطمینان از اصالت معامله و صلاحیت کاری و توانایی عامل در انجام معامله خواهد بود.
در تأیید تقاضای مشتری موارد زیر مورد بررسی قرار می‌گیرد:
تعیین کالای مورد مضاربه، مدت خریدوفروش یا طول دوره قرارداد مضاربه، وثیقه‌ها و تضامین.
در موضوع بازرگانی داخلی، کنترل پیش‌فاکتور معتبر خرید کالا (با قیمت رسمی).
در موضوع مضاربه وارداتی، کنترل پیش‌فاکتور سفارش کالا و فتوکپی مجوزهای لازم برای ورود.
برآورد قیمت تمام شده شامل قیمت خرید و سایر هزینه‌های قابل‌قبول توسط متقاضی دریافت وام مضاربه ای
تعیین بهای فروش نقدی کالای بر اساس قیمت روز
تعیین کل سود حاصل و مبلغ سود پیشنهادی برای بانک
حصول اطمینان از برگشت سرمایه و سود مورد انتظار در مدت‌زمان قرارداد مضاربه
اخذ مجوزهای لازم صادرات و واردات
در موضوع بازرگانی خارجی، کنترل عدم تعهد ارزی موعد رسیده و واریز نشده
الزام نگهداری و ثبت عملیات حسابداری در دفاتر قانونی توسط شخص حقوقی
مقررات دریافت وام مضاربه
مقررات وام مضاربه به شرح زیر است:
وام مضاربه ای توسط بانک به‌عنوان مالک به‌صورت نقدی و کامل یا به‌دفعات به‌صورت دوره‌های 3، 6، 9 و 12 ماهه در اختیار شخص عامل قرار می‌گیرد.
قرارداد مضاربه ای مختص تجارت کالاهایی است که خریدوفروش می‌شود و نیازی به تغییر ظاهری ندارد.
کالای موضوع وام مضاربه ای باید از کالاهای ضروری، قابل‌فروش و دارای مصرف عام باشد.
مدت قرارداد از زمان انعقاد تا تسویه کامل، حداکثر یک سال است.
قرارداد مضاربه ای در امر واردات با بخش خصوصی مجاز نیست (دسته‌ای از اشخاص حقیقی و حقوقی که بیش از 50% از سهم آن‌ها متعلق به عامه مردم باشد).
با مصالحه طرفین هزینه‌های قابل‌قبول در مضاربه (قیمت خرید کالا، هزینه‌های حمل‌ونقل کالا، بسته‌بندی کالا، انبارداری کالا، بیمه و حق ثبت سفارش کالا و هزینه‌های بانکی، حقوق گمرکی و سود بازرگانی، پرداخت سایر هزینه‌ها ازجمله: بارگیری، تخلیه، جریمه انبارداری و…) به عهده مشتری هست.
نتیجه گیری
وام مضاربه ای مخصوص بازرگانانی است که فعالیت داخلی دارند و واردکنندگان را شامل نمی‌شود. سود وام مضاربه ای در بانک‌های دولتی 15 تا 20 و در بانک‌های خصوصی بالای 20 درصد بوده و مدت بازپرداخت آن حداکثر یک سال است.برای دریافت وام مضاربه ای نیاز به وثیقه ملکی یا سفته به مقدار مبلغ درخواستی است. میزان وام نیز معمولاً 70 درصد ارزش ملک مسکونی، 60 درصد ملک اداری و 50 درصد ملک تجاری است.
منابع: