یکی از اصلی‌ترین مباحث برای یادگیری و آموزش حسابداری، آشنایی با ماهیت حسابها در حسابداری است. این موضوع، به نوعی یک ابزار بسیار کاربردی است و هرگاه بخواهید ثبتی را در دفاتر حسابداری بزنید، حتما باید ماهیت حسابهای مربوط به آن ثبت را بدانید.
ماهیت حسابها در حسابداری چیست؟
شاید بگویید اصلا حسابداری چیست در پاسخ به این سوال باید بگوییم که همه چیز در حسابداری، از آنجایی شروع می‌شود که با رسم یک ترازنامه، بعضی از حسابها را در سمت راست و باقی حسابها را در سمت چپ جایگذاری می کنیم. ماهیت هر حساب، مبنای تقسیم بندی آنها می باشد.
اگر دانشجوی این رشته باشید یا اینکه در کلاس های آموزش حسابداری در آموزشگاه حسابداری شرکت کرده باشید، به خوبی می‌دانید که اکثر اساتید آموزش این مهارت را با مطرح کردن همین مساله آغاز می کنند.
ماهیت شناسی در حسابداری
در ترازنامه، دارایی‌ها سمت راست و بدهی‌ها و سرمایه در سمت چپ نوشته می‌شوند. ضمن اینکه به دلیل تعادل موجود بین دو طرف، این فرمول به دست می آید:
بدهی + سرمایه = دارایی
جهت ماهیت شناسی در حسابداری، اول از خود بپرسید که اصول حسابداری چیست؟ سپس لازم است که به 9 حساب اصلی اشاره نماییم و ماهیت بدهکار یا بستانکار، خنثی یا دوگانه آنها را مشخص کنیم.
انواع ماهیت حساب ها
به صورت کلی، چهار نوع ماهیت در حسابداری وجود دارد:
ماهیت بدهکار حسابداری
ماهیت بستانکار حسابداری
ماهیت خنثی حسابداری
ماهیت دوگانه حسابداری
هر یک از این 4 مورد، ویژگی‌های خاص خود را دارند. برای تشخیص اینکه هر حساب دارای کدام یک از این 4 نوع ماهیت است، باید بر اساس نکاتی که عنوان خواهیم کرد آنها را بررسی نمایید.
ماهیت بدهکار در حسابداری
در سمت راست، عنوان دارایی‌ها ثبت می شود. به این معنا که هر چیزی که با عنوان دارایی یک موسسه یا شرکت شناخته می شود، را در زیر مجموعه دارایی‌ها قرار می دهیم.
از جمله آنها: موجودی نقد، بانک، حساب های دریافتنی، موجودی کالا، دارایی‌های ثابت، هزینه‌ها و بهای تمام شده و… می باشند.
ماهیت بستانکار در حسابداری
برعکس حساب هایی که ماهیت بدهکار داشتند، حسابهای بستانکار ارزش دهنده می باشند و ماهیت متفاوتی دارند.به صورت کلی، حساب های بدهی، سرمایه، پیش دریافت، حقوق صاحبان سهام و درآمد چنین ماهیتی دارند.
در این حساب ها، هرگاه افزایش موجودی داشته باشیم بستانکار می‌شوند و هر گاه از موجودی شان کاسته شود، بدهکار می گردند. همچنین، توجه داشته باشید که مانده این حسابها باید بستانکار باشد.
کدام حساب ماهیت دارایی دارد؟
حسابهای موجودی مواد و کالا، پیش پرداخت، موجودی نقد بانک، حسابهای دریافتنی، ملزومات و تجهیزات، زمین و ساختمان دارای ماهیت دارایی می‌باشند.
نتیجه گیری
در حسابداری چهار نوع ماهیت بدهکار، ماهیت بستانکار، ماهیت خنثی و ماهیت دوگانه وجود دارد. ما در این مقاله سعی کردیم تا مفهوم ماهیت حسابها در حسابداری را بررسی کنیم. ماهیت همه حسابها در حسابداری را تحلیل نمودیم، چگونگی تشخیص ماهیت حسابها در حسابداری را آموزش دادیم، درنهایت با ارائه جدول ماهیت حسابها در حسابداری کمک کردیم تا به خوبی این مسائل را یاد بگیرید.
منابع: