دوایر و شعب واحدهای تجاری و بازرگانی هستند که مانند مباحث دیگر حسابداری دارای تعاریف متعدد و انواع مختلفی هستند که امروزه با توجه به گسترش شرکت‌ها و موسسات بوجود می‌آیند، اما برای راه‌اندازی دوایر و شعب باید نکات و قوانینی رعایت شود تا بعدها مشکل به وجود نیاید.
دوایر چیست؟
شاید بارها پش از شنیدن دوایر حسابداری، از خودتان سوال پرسیده باشید که تعریف دوایر چیست؟ تعریف دوایر بسیار آسان و قابل فهم است. به فروشگاه‌هایی که در یک محل، کالاهای مختلف را در قسمت‌های مجزا تحت نظر مدیریت به فروش می‌گذارند؛ دوایر گفته می‌شود. مانند فروشگاه‌های مواد غذایی و فروشگاه‌های تعاونی
انواع دوایر حسابداری عبارتند از:
دوایر عملیاتی (تولیدی)
دوایر کیفیت
دوایر خدماتی
حساب سود و زیان در دوایر چگونه است؟
در خرید کالا توسط دوایر حساب خرید بدهکار می شود و کالای خریداری شده به حساب معین خرید آن دایره نیز منظور می شود، از طرفی با فروش کالا توسط دوایر حساب فروش بستانکار می گردد و در حساب معین فروش دایره مربوطه نیز منظور می شود. باید توجه داشته باشید هزینه های مستقیمی که به هر دایره مربوطه می‌شود به همین شکل ثبت می گردد.
شعب به چه معناست؟
شعب چیست؟ شاید بارها از خودتان پرسیده باشید که شعب چیست و چه تاثیری در حسابداری و ثبت‌های آن دارد. ما در این مبحث پاسخ سوال شعب چیست را خواهیم داد و انواع شعب را هم نام خواهیم برد.
شعب: شعب واحدهای تجاری یک موسسه و شرکت بازرگانی است که دور از مرکز اصلی به منظور گسترش فعالیت تجاری آن شرکت تاسیس شده است.
شعبه تمامی فعالیت‌های خود را باید تحت دستور مرکز اصلی انجام دهد و واحد مستقلی نیست و به همین دلیل باید تمامی دستورات موسسه اصلی را اجرا نماید.
فرق شعبه و دوایر
تا این بخش به تعریف دوایر و تعریف شعب پرداختیم، حال قصد داریم تفاوت دوایر و شعب را بررسی کنیم. دوایر در یک محل در غرفه‌های مجزا محصولات متفاوت را به فروش می‌رسانند، از طرفی دیگر شعب در منطقه‌های مختلف دور از شرکت اصلی به منظور گسترش تجارت راه‌اندازی می‌شود. بنابراین تفاوت دوایر و شعب در این است که دوایر در یک محل و شعب در منطقه‌های مختلف و گاهی خارج از کشور تاسیس می‌شود.
نمایندگی چیست؟
نمایندگی عبارت است از شخص حقیقی یا حقوقی شرکت و موسسه که به نام و حساب شرکت تمامی عملیات‌های شرکت را انجام می‌دهد و معاملات را سر می‌گیرد.
انواع شعب
شعب واحدهای تجاری دور از مرکز اصلی است که دارای انواع مختلفی می باشد، انواع شعب عبارتند است از:
شعب مستقل
شعب غیر مستقل
شعب خارجی
منابع: